Chữ Hán

天地不仁，以萬物爲芻狗；聖人不仁，以百姓爲芻狗。

天地之間，其猶橐龠 乎！虛而不屈，動而愈出。多言數窮，不如守中。

Phiên âm

Thiên địa bất nhân, dĩ vạn vật vi sô cẩu; thánh nhân bất nhân, dĩ bách tính vi sô cẩu.

Thiên địa chi gian, kì do thác thược hồ! Hư nhi bất khuất, động nhi dũ xuất. Đa ngôn sác cùng, bất như thủ trung.

Dịch nghĩa

Vạn vật vô tình, coi vạn vật như chó rơm. Thánh nhân vô tình, coi dân chúng như chó rơm.

Khoảng không gian giữa trời và đất như ống bễ, là hư không mà không kiệt, càng chuyển động thì gió lại càng nhiều. Càng nhiều lại càng nguy hiểm, không bằng giữ cân bằng.

Giải nghĩa

Chương này khá dễ hiểu, đoạn đầu nói về bản chất của vạn vật trong tự nhiên là vô tình và tính cách phải có của một thánh nhân là vô tình. Vấn đề là, vạn vật trong tự nhiên vô tình thì rất rõ ràng nhưng tại sao Thánh Nhân lại vô tình?

Có lẽ, Thánh Nhân vô tình là do vì vô tình mới hiểu đạo (thường vô dục, dĩ quan kỳ diệu) hay nói cách khác là vì hiểu đạo nên mới là Thánh Nhân. Mặt khác, chúng ta cũng có thể giải thích rằng Thánh Nhân hành động vì mục tiêu/ lợi ích chung của cả một cộng đồng. Ví dụ, khi nước nhà bị ngoại bang xâm lược và bóc lột, việc kháng cự chắc chắn không tránh khỏi cảnh đầu rơi máu chảy nhưng chẳng thể vì sẽ có cảnh đầu rơi máu chảy mà không kháng cự. Thánh Nhân luôn phải đặt lợi ích chung, lâu dài nên hàng đầu.

Phần thứ hai nói về không khí trong khí quyển, ngày nay chúng ta đều có thể dễ dàng hiểu rõ nên không có gì cần phải giải thích thêm.