Nhập từ khóa “cách tăng tốc độ viết” trên Google và bạn sẽ nhìn thấy hàng trăm trình bày về các mẹo như tắt kết nối internet, kiểm tra chính tả bản phác thảo đầu tiên của bạn, rèn luyện tốc độ đánh máy và cả hút thuốc để làm chậm những suy nghĩ.
Những mẹo này có thể hữu ích đối với một số người nhưng khi sử dụng những mẹo này có thể khiến bạn gặp những tác dụng phụ không mong muốn và làm giảm chất lượng tác phẩm vì viết nhiều hơn không đồng nghĩa với hay hơn. Việc cải thiện năng suất quy trình viết văn không có gì sai, vấn đề là chúng ta không phải là một cái máy.
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến công việc sáng tạo của bạn: cảm xúc hiện tại, kỹ năng viết, năng lượng và lòng quyết tâm, môi trường… Người ta thường dễ nhầm lẫn giữa việc viết nhiều hơn và viết hay hơn. Vì vậy, nhiều người cố tìm cách để tăng tốc độ viết là hoàn toàn dễ hiểu.
Cách tăng năng suất theo cách lành mạnh
Đầu tuần này, tôi đã xem đoạn phim có một tiêu đề rất hay là “Why you’re tired all the time” trên kênh Youtube của Joey Schweitzer. Trong video, Joey giải thích có rất nhiều người tìm kiếm giải pháp thần kỳ để duy trì cảm hứng viết văn, chẳng hạn như chế độ ăn không có gluten hoặc thuốc điều trị thiếu sắt. Những giải pháp này có thể phù hợp với những người gặp một số vấn đề về sức khỏe. Nhưng câu trả lời chính xác với hầu hết mọi người đơn giản hơn rất nhiều: ăn uống đúng cách, tập thể dục, ngủ một giấc ngon.
Việc không chú ý giải quyết được các nhu cầu cơ bản của cơ thể là sai lầm của nhiều nhà văn khi cố gắng tăng năng suất làm việc. Một giải pháp khắc phục nhanh chẳng hạn như hoàn thành các bài viết chạy nước rút có thể hiệu quả đối với một số người, nhưng để đạt được sự tập trung và hiệu quả sáng tạo thực sự thường đòi hỏi một cách tiếp cận nền tảng hơn.
Theo tôi, có bảy khía cạnh chính ảnh hưởng đến khả năng tập trung và hiệu quả sáng tác:
1: Thời Gian
Bạn không thể tăng năng suất của mình nếu không dành thời gian để viết, nhưng hiệu quả sáng tác trong mỗi buổi làm việc không giống nhau. Có những nhà văn rất giỏi sáng tác trong một khoảng thời gian ngắn, những những người khác cần những khoảng thời gian lớn hơn để tìm ra luồng sáng tạo của họ. Có người có thể viết hàng trăm từ trước bình minh, người khác lại tìm thấy cảm hứng vào buổi trưa. Hãy tìm ra quy trình sáng tác phù hợp nhất với bạn.
2: Năng Lượng
Lượng năng lượng tinh thần và cảm xúc của bạn sẽ ảnh hưởng đến cả chất lượng và số lượng tác phẩm mà bản xuất bản. Vì vậy, hãy chú trọng đến năng lượng của bản thân một cách phù hợp. Nếu bạn chỉ đủ năng lượng trong mười phút, hãy cống hiến hết mình trong mười phút đó. Những lúc bạn cảm thấy mình không thể viết, hãy thử nghiên cứu hoặc động não hoặc nghỉ ngơi để nuôi dưỡng sức sáng tạo.
Thực hành viết những sự kiện đang diễn ra là một cách làm bền vững để duy trì động lực và hiệu quả liên tục trong quá trình sống và sáng tác của bạn.
3: Mạch Lạc
Viết không chỉ là đặt các từ lên các trang giấy, viết lách là suy nghĩ, nghiên cứu, phát triển và động não — và chính ở những khía cạnh này của công việc viết lách giúp chúng ta tìm thấy sự rõ ràng cần thiết để tạo ra tác phẩm tốt nhất của mình.
Trước khi đặt bút lên giấy, hãy cân nhắc xem bạn sẽ viết gì. Bạn không cần phải biết chính xác điều gì sẽ xảy ra tiếp theo, nhưng hãy hiểu rõ nhân vật của bạn muốn gì và tại sao họ lại muốn điều đó . Hãy tạo cho mình một chiếc la bàn cho hành trình phía trước, và bạn sẽ hướng bản thân đến sự tiến bộ và động lực.
4: Nhiệt Huyết
Đam mê là nguồn sức mạnh đáng kinh ngạc. Khi bạn hào hứng với nhiệm vụ mới (hoặc có lẽ chính xác hơn là kết quả của công việc bạn sắp hoàn thành), bạn sẽ viết một cách tự nhiên với sự tập trung và hiệu quả cao hơn.
Mỗi khi bạn ngồi viết, hãy xem xét lý do tại sao bạn hào hứng hoàn thành công việc sắp tới. Các nhân vật của bạn cuối cùng sẽ thú nhận tình yêu của họ trong cảnh ngày hôm nay, hay cuộc tranh luận của họ sẽ mang lại nhiều căng thẳng thú vị cho câu chuyện của bạn? Bạn háo hức vẽ nên một bức tranh sống động về thế giới câu chuyện của mình hay chỉ đơn giản là bạn hào hứng sửa đoạn văn đã làm bạn khó chịu trong nhiều tuần?
Nếu việc tìm kiếm sự nhiệt huyết của bạn không có kết quả, hãy xem xét tại sao lại như vậy. Do một cảnh trong câu chuyện không hoạt động theo ý bạn? Bạn không biết đủ về câu chuyện bạn đang cố gắng kể? Có phải bạn chỉ cần nghỉ ngơi để tiếp tục sáng tạo?
5: Vượt Khó
Viết lách là công việc khó khăn. Bất chấp niềm đam mê mà chúng ta dành cho những câu chuyện của mình, nhiều nhà văn vẫn cố gắng ngồi xuống, viết nhờ vào việc chống lại những phản kháng trong nội tâm – thứ nội lực kỳ lạ đó buộc chúng ta phải làm bất cứ điều gì ngoại trừ việc đặt bút viết.
Học cách viết bất chấp những phản kháng trong nội tâm là một kỹ năng mà tất cả chúng ta phải trau dồi nếu muốn hoàn thành câu chuyện của mình. Tôi thích gọi kỹ năng này là vượt khó , quyết tâm vượt qua khó khăn trong nội tâm để đạt được mục tiêu của mình. Để vượt khó đòi hỏi niềm đam mê và động lực; và cả sự thành thật với bản thân để thẩm vấn và giải quyết những niềm tin hạn chế cản trở chúng ta hoàn thành công việc của mình.
6: Nhất quán
Động lực là chìa khóa cho hiệu quả bền vững trong công việc sáng tạo của chúng tôi . Bạn viết càng nhất quán, bạn càng dễ dàng vượt qua sự kháng cự, duy trì sự rõ ràng và phát triển sự tự tin mà bạn cần để tiếp tục tiến về phía trước.
7: Chiến Lược
Trau dồi từng yếu tố nói trên có thể giúp bạn có những buổi sáng tác tuyệt vời. Nhưng để thực sự tận dụng tối đa từng khoảnh khắc bạn viết, việc phát triển một cách tiếp cận chiến lược mới là chìa khóa. Cách tiếp cận chiến lược này còn được gọi là quy trình viết phù hợp nhất với bạn, các công cụ và kỹ thuật cho phép bạn đưa cuộc sống vào câu chuyện của mình một cách tốt nhất.
Khám phá quá trình viết của bạn có thể mất thời gian. Một số mẹo và kỹ thuật có vẻ phù hợp rõ ràng với xu hướng tự nhiên của bạn, nhưng có thể bạn sẽ cần thử các tùy chọn khác để xác định xem chúng có phù hợp với mình hay không.
Tại thời điểm này, nhiều thủ thuật tăng năng suất viết ra đời. Đọc chính tả bản nháp đầu tiên của bạn, hoàn thành bài viết chạy nước rút và các kỹ thuật phổ biến khác có thể giúp ích hoặc cản trở quá trình viết của bạn. Chỉ có một cách để tìm hiểu đó là thử.
Khi bạn trau dồi những chìa khóa cơ bản này để viết hiệu quả, bạn có thể thấy rằng những gì bạn đang thực sự phát triển là một phương pháp sáng tạo. Suy cho cùng, để trau dồi khả năng viết tập trung và hiệu quả chính là củng cố cam kết của bạn với nghề này. Để trở thành nhà văn mà bạn muốn trở thành.
Khi bạn phát triển phương pháp thực hành của mình, hãy nhớ rằng không phải lúc nào cũng đem lại hiệu quả. Sẽ có nhiều ngày bạn không thể viết bất cứ thứ gì, và điều đó không sao cả. Bởi vì bạn đang cố gắng tạo ra tác phẩm tốt nhất của mình bằng các nguồn lực hạn chế mà bạn đang có.
Hiếm khi tất cả các khía cạnh kể trên trở lên hoàn hảo với bạn. Đôi khi, bạn sẽ không có nhiều thời gian và năng lượng để viết. Những ngày khác, bạn sẽ phải vật lộn với những vấn đề khó khăn trong câu chuyện hoặc sự kháng cự của thế giới nội tâm. Quá trình viết của bạn sẽ khiến bạn thất bại và sự nhiệt tình của bạn sẽ giảm đi.
Vào những ngày đó, bạn có thể viết rất nhiều nhưng hiệu quả lại bằng không. Như tác giả sách bán chạy nhất VE Schwab thường nói, “Xuất hiện, bắt tay vào làm, bỏ qua kết quả.” Rửa sạch và lặp lại, và bạn sẽ sớm hoàn thành câu chuyện đang nhàn rỗi trong tầm tay của mình.
